کرونا و پایه‌های لرزان گردشگری مازندران
کرونا آمده و بیشتر مشاغل تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته‌اند، جز بخش بهداشت و درمان که الزام به فعالیت در زمان شیوع کرونا دارد و مشاغلی که با غذای مردم در ارتباط است، اغلب مشاغل با رکود و تعطیلی همراه شده و روزهای ناخوشایندی را سپری می‌کنند.
اگرچه بحث تعطیل شدن برخی صنوف در روزهای اخیر از برخی شهرهای استان مازندران به گوش می‌رسد و به شکل روزانه در برخی شهرها اعمال می‌شود اما از ابتدای شیوع کرونا از مردم خواسته شد از خانه‌های خود خارج نشوند و به سفر نروند.
برای اینکه فرصت سفر در تعطیلات ناشی از ویروس کرونا، فراهم نباشد رستوران‌ها، مهمانپذیرها، هتل‌ها و دیگر واحدهای اقامتی و پذیرایی تعطیل شدند تا پذیرای مهمان نباشند. مراکز خدمات گردشگری در سیبل ویروس کرونا قرار گرفت. حتی چادرخوابی و اتراق هم ممنوع شد و به خانه مسافرها هم اجازه پذیرش مسافر داده نشد.
اما در این شرایط باز هم شاهد ورود گردشگران به مازندران هستیم، با وجود تعطیلی مراکز اقامتی و پذیرایی، این گردشگران به کجا می‌روند.
مالکان محق
عضو هیات علمی دانشگاه مازندران در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: با وجود اینکه مراکز پذیرایی و اقامتی در مازندران تعطیل است اما باز هم شاهد ورود گردشگران به استان هستیم.
مصطفی محمدی با اشاره به اینکه این سوال مطرح است در زمانی که مراکز اقامتی و پذیرایی تعطیل است چه کسانی همچنان وارد مازندران می‌شوند، افزود: پاسخ این سوال روشن است، اینها مالکان خانه‌ها و ویلاها هستند و بر اساس مالکیتی که دارند حق خود می‌دانند در این شرایط هم وارد استان شوند.
عضو هیات علمی دانشگاه مازندران با بیان اینکه بر سر پیشگیری از ورود این افراد هم تنش‌هایی بین شهروندان و گردشگران و به نوعی دوقطبی به وجود آمده است، گفت: باید در این روزها نگاه عمیق‌تری به موضوع گردشگری داشته باشیم.
این استاد حوزه گردشگری با اشاره به اینکه گردشگر فقط به مازندران نمی‌آید بلکه مقاصد گردشگری دیگری هم در طول سال وجود دارد، تصریح کرد: اما گردشگری که به مازندران آمده تمایل داشته در شمال کشور صاحب خانه دوم، ملک و باغ شود و در گذر زمان، زمین‌هایی را به اینها فروختیم.
محمدی با بیان اینکه برخی از همشهریان ما اهمیت استراتژیک زمین را درک نکردند، ادامه داد: مبنای فرهنگ یک قوم، زمین است و ما به راحتی این زمین‌ها را فروختیم و بحرانی که امروز در زمینه ورود گردشگر به استان داریم به خاطر همین است.
وی با اشاره به اینکه جامعه‌ای که برای زمین‌های خود ارزش قائل نباشد به فرهنگ خود هم توجه نمی‌کند، خاطرنشان کرد: آنگونه که دیگر اقوام به فرهنگ و زبان خود اهمیت می‌دهند در مازندران به این مسائل اهمیت نداده‌ایم.
عضو هیات علمی دانشگاه مازندران با بیان اینکه در این وضعیت، هزینه‌های درمانی و نیازهای دیگر گردشگران هم بر دوش جامعه محلی است، اظهار کرد: در شرایط شیوع کرونا در مازندران، کادر بهداشت و درمان در حالی که باید به جامعه محلی خدمات ارائه کند بار دیگری هم متحمل شده و آن گردشگران بیماری است که با وجود هشدارها اما همچنان به مازندران سفر می‌کنند.
گردشگری، خانه‌ای روی آب
محمدی افزود: در این وضعیت متوجه می‌شویم اقتصاد گردشگری به تنهایی نمی‌تواند نجات‌بخش اقتصاد یک منطقه باشد.
وی با تاکید بر لزوم تقسیم کار بین دیدگاه‌های اقتصادی مختلف، گفت: دیدگاهی که طرفدار تولید و استقلال اقتصادی برای مناطق نیست به سمتی رفته که اندک صنایعی که در مازندران داشتیم تعطیل و تبدیل به فروشگاه‌های بزرگ، ویلا و بانک‌های خصوصی شده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: اگر در مازندران صنایع، ایلات و کشاورزی تضعیف شود گردشگری نمی‌تواند کمک کننده اقتصاد باشد، گردشگر می‌تواند صنعت مکمل خوبی باشد که به تولید و اقتصاد کمک کند.
وی با بیان اینکه گردشگری صنعت ظریف و حساس است، تصریح کرد: اگر استان را از دیگر صنایع تهی کنیم و به جای اقتصاد مولد و تولید، طرفدار اقتصاد دلالی باشیم انگار خانه‌ای روی آب بنا کرده‌ایم مانند اکنون که با شیوع کرونا، صنعت گردشگری تعطیل شده است.
محمدی با اشاره به اینکه سابقه صنعتی مازندران تهی شده و امروز خبری از کارخانه‌های نساجی و چیت‌سازی و مانند اینها نیست، خاطرنشان کرد: نگرش اقتصادی درباره مازندران باید بر صنایع مختلف توزیع شود.
وی با بیان اینکه هموطنان ما در سفر به ترکیه با چمدان‌های پر از لباس وارد کشور می‌شوند نه با دستان خالی، اظهار کرد: وقتی تولید نداریم باید به محل فروش کالاهای چینی و ترک تبدیل شویم و فروشگاه‌های کناره به ویژه امروز توجیه اقتصادی آنچنانی ندارند.
بیکاری در شهرهای ساحلی
این مدرس دانشگاه یادآور شد: بر اساس یافته‌هایم در طول سالیان پژوهش و تدریس، اعلام می‌کنم نرخ بیکاری در شهرهای ساحلی مازندران به مراتب بیشتر از دیگر شهرهای استان است که به اقتصاد گردشگری متکی نیستند.
وی با بیان اینکه نباید در مساله گردشگری دچار نزدیک‌بینی شویم که با تکیه بر اقتصاد گردشگری می‌توان همه مشکلات را حل کرد، افزود: در بحرانی که در شرایط کنونی اتفاق افتاده نوع نگاه‌ها به مساله گردشگر و گردشگری اهمیت دیگری دارد.
محمدی با اشاره به اینکه اگر کسی می‌خواهد ویلایی در مازندران داشته باشد نمی‌توان ایرادی بر خواسته او داشت، گفت: اما می‌توان به همشهریان گفت زمینی که می‌فروشند و در آن حفظ تصور می‌کنند پیشرفت کرده‌اند آیا فکری برای نسل بعد کرده‌اند.
وی با بیان اینکه با فروش اراضی، هویت و ماهیت شهرهای ما دچار بحران می‌شود، تصریح کرد: چرا که منافع ذی‌نفعان متفاوت است و جامعه محلی در این وضعیت، آسیب بیشتری می‌بیند.
عضو هیات علمی دانشگاه مازندران با اشاره به مشکلات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در شرایط فعلی، یادآور شد: بیمارستان‌ها هم انباشته از بیماران است که برخی از هم‌استانی‌های ما نیستند و جامعه محلی توان این همه هزینه ندارد.
وی با بیان اینکه باید به فکر طرح‌هایی باشیم که جامعه مهمان همانگونه که از خدمات بهداشتی و درمانی و سایر خدمات در جامعه میزبان بهره می‌برد در هزینه‌ها هم شریک باشد، افزود: این طرح‌ها قابل برنامه‌ریزی است چنانچه پیش از آن از طرح ترافیک در پایتخت استفاده شده و افراد با خودروی پلاک غیر بومی به محض ورود به این مناطق باید هزینه آن را بپردازند، می‌توان همین شرایط را برای کسانی که مالک ویلا در منطقه غیراز سکونت خود هستند درنظر گرفت و این وظیفه مسئولان اجرایی است تا همه ذی‌نفعان گردشگری در آن سهیم باشند در غیر این صورت باعث ایجاد فضای دوقطبی در استان می‌شود.
