ابلاغیه‌ای که در سایه‌اش جنگل نفس می‌کشد، اما کاغذ جان می‌دهد
به گزارش پایگاه خبری چهاردانگه، به نقل از باشگاه خبرنگاران پویا، ابتدای مهر ماه امسال سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشوردر ابلاغیه‌ای از توقف قراردادهای بهره‌برداری صنعتی و تجاری در جنگل‌های شمال طی سال جاری خبر داد. تصمیمی که به گفته رئیس این سازمان یک تصمیم مهم و اساسی در راستای پایداری جنگل است و براساس قانون پنج ساله ششم توسعه انجام می‌شود. با توجه به اینکه میزان جنگل هایمان طی 10سال گذشته از 18 میلیون هکتار به 11میلیون هکتار رسیده است، ایت تصمیم به نظر منطقی می‌رسد، اما روی دیگر این سکه را نیز باید چاره‌ای اندیشید.
220 هزار هکتار زراعت چوب در سطح کشور وجود دارد که سالانه 4,5 میلیون متر مکعب چوب از این محل استحصال و در صنایع مختلف به مصرف می‌رسد. از مجموع شش میلیون متر مکعب چوب مصرفی سالیانه در کشور 4,5 میلیون متر مکعب از بخش زراعت چوب، 500 هزار متر مکعب از محل ضایعات باغی، 500 هزار متر مکعب از جنگل‌ها و 500 هزار متر مکعب دیگر بصورت واردات تامین می‌شود که با ابلاغیه توقف بهره‌برداری از جنگل‌های شمال حجم قابل توجهی از چوب مصرفی نیازمند واردات خواهد شد.
یکی از زمینه‌های مصرفی چوب زراعتی جنگل‌های شمال کاغذ است، کاغذ به‌عنوان یک کالای فرهنگی و به‌عنوان نماد توسعه‌یافتگی به خودی خود دارای اهمیت فراوانی است. سرانه مصرف کاغذ در اروپا 55، در آمریکا 150و در کشوری مانند فنلاند 200کیلوگرم است، اما این رقم در ایران به 20تا 22کیلوگرم رسیده که شامل انواع کاغذ مقوا و دستمال کاغذی می‌شود. در حال حاضر درمجموع میزان تولید کاغذ در ایران سالانه حدود 700هزار تن است که از این رقم بین 90 تا 100هزار تن به کاغذ روزنامه، 350هزار تن به چاپ و نشر، گرافیت، فلوتینگ، تسلاینر و 300هزار تن نیز به سایر بخش‌ها اختصاص دارد.
کارخانه چوب و کاغذ مازندران بزرگترین کارخانه تولید کاغذ در ایران است که در کیلومتر 12 جاده ساری به کیاسر واقع شده و بزرگترین تولیدکننده انواع کاغذ در ایران است که دارای ظرفیت اسمی 175 هزار تن کاغذ در سال است. این 175 هزار تن شامل 90 هزار تن کاغذ روزنامه، چاپ و تحریر و 85 هزار تن کاغذ فلوتینگ (کاربردی در مقواسازی) است. بانک ملی ایران، صندوق بازنشستگی کشوری و شرکت سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی و شیمیایی عمده سرمایه‌گذاران این کارخانه هستند که با سرمایه 530/5 میلیون دلار آمریکا و 553/595 میلیون ریال از سال 1376 مشغول به فعالیت است.
کارخانه کاغذ مازندران حفاظت از 150 هزار هکتار از جنگل‌های مازندران را به‌عهده دارد، که برای تهیه مواد اولیه کاغذ درخت‌های سالخورده و فرتوت قطع شده و به‌جای هر درخت، 5 تا 7 نهال جدید کاشته می‌شود. این کارخانه سالانه 400 هزار تن از جنگل‌های شمال برداشت چوب دارد که با این ابلاغیه در تأمین چوب مصرفی خود با مشکلاتی مواجه خواهد شد. با توجه به مشکلاتی که تولید کاغذ در سال‌های اخیر در کشور داشته و با توجه به توجه و حمایتی که در چند سال گذشته در سایه توجه رهبر انقلاب به تولید کاغذ در کشور به وجود آمده است، همچنان تولیدکنندگان داخلی کاغذ با مشکلات متعددی روبرو هستند و به ابلاغیه چدید نیز قطعا مشکلات را برای تنها کارخانه تولیدکننده کاغذ چاپ و تحریر در کشور ایجاد خواهد کرد.
طبیعتاً بهترین راه‌حل برای تامین نیاز واردات چوب از کشورهایی چون روسیه، چین و… است، اما برو نشدن قانون حفظ نباتات در ایران طی 45 سال گذشته واردات چوب را با مشکلات ریز و درشتی مواجه خواهد کرد، هرچند صفر شدن تعرفه واردات چوب به این موضوع بسیار کمک کرده است، اما بروز شدن قوانین، تسهیل قوانین و …نیز می‌تواند کمک قابل توجهی داشته باشد.
برای نمونه یکی از مشکلاتی که تولید کنندگان کاغذ در زمینه واردات چوب به آن اشاره می‌کنند این است که طبق قانون چوب باید بدون پوسته وارد شود. بالا بودن هزینه‌های حمل و نقل چوب، کیفیت نامرغوب چوب‌های وارداتی که عمدتاً از روسیه هستند، گران شدن احتمالی کاغذ و… از دیگر مشکلات موجود است. اگر چاره‌ای برای این مشکلات اندیشیده نشود، قطعا اندک رمقی که تولید کاغذ در کشور گرفته است به خاموشی کشیده می‌شود.
