پایگاه خبری چهاردانگه
بخش چهاردانگه شهرستان ساري

به یاد مداح اهل بیت مرحوم حاج آقا مهدی ابراهیمی کیاسری

1

قومی که از گذشته خود جدا شود ، مانند رودخانه ای که سر چشمه هایش قطع شده ، در بستر خود می خشکد. در روزهای گذشته ، ما یکی از سرمایه های بزرگ فرهنگی خود – حاجی آقا مهدی ابراهیمی  را از دست داده ایم.

پسر دردانه ی میرزآقا و گوهر یک دانه شهر ما  آقا مهدی پیوند بزرگ ما به گذشته پر غنای ما بود و در سینه اش گنجینه های عظیم و با ارزش از فرهنگ گذشته ما به امانت داشته است ؛ از جمله قول ها و شرح حال  بزرگان قدیم،  رویداد های تاریخی کیاسر ، اصطلاحات مهجور و ضرب المثل ها ، فرهنگ و تشریفات رایج و متروک فولکلور ، جزییات تشریفات مذهبی مانند تشریفات غسل و کفن و دفن اموات ،  شوخی های گفتاری یا طنز شفاهی ، ادعیه  ، احادیث ، روایات ، آیات و سوره های قرآن ، اشعار و الحان مذهبی ( که عمدتا بر پایه الحان کهن موسیقی قدیم کشور بودند ) و موارد فرهنگی و مذهبی دیگر .

اما رابطه ایشان با کودکان و نوجوانان ، از جنس دیگر بود و حال و هوایی خاص داشت. یزدان پرست ، نخستین جرقه ارتباطی کودکان کیاسر با ایشان بود و  اصطلاحی بود که بچه ها را با آن خطاب می کرد و بیشتر کیاسری ها دست کم یک بار با این عبارت مورد خطاب ایشان قرار گرفتند. تاثیر اصلی حاجی آقا مهدی روی بچه های هر نسل ، پیوند آنها با محرم بود .

در شب های محرم وقتی نوبت آقا مهدی میشد ، نه تنها بازی را رها می کردیم و به عشق سینه زنی ۳ ضرب ، از کوچه پس کوچه های کیاسر سریع خودمان را به تکیه میرساندیم ، بلکه توی مسیر به بچه های دیگر هم اطلاع میدادیم.

به عبارت دیگر ،  وظیفه ای که سازمان ها ،نهاد ها و رسانه های بزرگ با بودجه های کلان در پیوند نسل های خاص به فرهنگ و مذهب نمی توانند انجام دهند ؛ امثال آقا مهدی و رجبی با عشق و حنجره خود در کیاسر انجام می دادند.

“صبر بسیار بباید پدر پیر فلک را / تا دگر مادر گیتی چو تو فرزند بزاید./

این لطافت که تو داری ، همه دل‌ها بفریبد / وین بشاشت که تو داری ، همه غم‌ها بزداید.”

در همان سن و سال پایین ، از  جفتی خوانی (همخوانی) آقا مهدی و رجبی مانند بهترین و خاطره انگیز ترین موسیقی های زندگیمان و به اندازه قطعات و سمفونی هایی بی نظیر لذت می بردیم .

هم زمان که ایشان به پای منبر می رفت ، دست های زیادی به صورت سه انگشتی بالا می رفت که نشانه درخواست سینه زنی سه ضرب بود . اجرای سینه زنی سه ضرب ایشان ، نه فقط پرشور ترین و خاطره انگیز ترین خاطره مذهبی که ناب ترین خاطره زندگی ما بود .

بی گمان خوانش ها ، لحن ها و سبک حاجی آقا مهدی در چاووشی ها ، شمری ، سینه زنی ها ، سحری خوانی ، عجّلو ها ، صامت خوانی ، مولودی خوانی ، الرحمن و موارد دیگر ، گنجینه های گران بهایی هستند که نباید فقط به آن در حافظه ی جمعیِ نسل ما به عنوان خاطره های مشترک بسنده کرد . چرا که میراث یک قوم ، امانتی متعلق به تمام نسل هاست ؛ و حفظ و انتقال آن به نسل های بعد ، موجب سیر تکاملی فرهنگ و هنر یک قوم یا ملت می شود و به عبارت دیگر ، رمز غنای فرهنگی و سرآمدی یک محدوده ی جغرافیایی نسبت به جاهای دیگر است . هر چند ظهور و اوج تبلور این گنجینه ، در مقطعی خاص باشد. و همان طور که در صدر این نوشتار نقل شده است ، قومی  که از گذشته خود جدا شود ، مانند رودخانه ای که سر چشمه هایش قطع شده ، در بستر خود می خشکد.

یکی از با ارزش ترین ویژگی های این بزرگان ، از آیات معظم : میرزا حسن شریعتمدار ، التزام الشریعه فیاضی ، شیخ اسدالله زمانی تا واعظین ، ذاکرین و مداحان متاخر ، دور بودن از شاخص های پولی بوده و هست . بزرگانی مانند مرحومین شیخ محمد اعما -بصیرالعلمای کیاسر – ، شیخ محمد رجبی ، حاج آقا مهدی ، حاج شیخ مهدی ابراهیمی و دیگر پیشینیان مذهبی و دیگر بزرگانی که در بین ما نیستند و همچنین عالم بزرگوار و فروتن ، حاج شیخ غلام سعیدی ، آقا شیخ فتح الله قاسمی و  و دیگر بزرگواران ، از گذشته های بسیار دور تا کنون ، بدون چشمداشت مالی و بدون اینکه وظایف و فعالیت های خود را شغل تلقی کنند ، آیین های ما را زنده نگه داشته اند و از تولد تا هنگام مرگ ، و در سوگ و سور ، و دز عزا و عروسی ، برای زنده و مرده ی ما تشریفات آیینی به جای آوردند .

و این ، جز از فرهنگی ناب و ریشه هایی اصیل نشات نمی گیرد. لذا تداوم این فرهنگ ، تداوم هویت ما را به همراه خواهد داشت.

 

نویسنده : سید حسن مرتضوی کیاسری

 

1 نظر
  1. مهرزاد می گوید

    روحش شاد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.